Postakkers 36, 5521 AT  Eersel

Bescherming Gemeentelijk monument
Monumentnummer 4.31.1.045
Categorie Gebouwen, woonhuizen
Oorspronkelijke functie Woonhuis
Huidige functie Woonhuis
Inschrijving register 10 september 2002
Oorspronkelijk bouwjaar 1932

Beschrijving

Woonhuis, in 1932 gebouwd voor J. Versmissen naar ontwerp van architect Van Buul in interbellum-architectuur. Kenmerkend zijn onder andere de gebroken kap met overstek en ruitvormige leien, de bakstenen gevels met trasraam en siermetselwerk. De uitvoering voor de som van ƒ 3.865,– was in handen van aannemer Ph. Bos. Het pand is sterk verwant aan het woonhuis Willibrorduslaan 41 dat eveneens ontworpen is door Van Buul in 1931.

Het vrijstaande pand bevindt zich in de kern van Eersel en is gesitueerd in de rooilijn aan de noordzijde van de straat Postakkers. Deze verbindingsweg tussen de Markt en de Willibrordus­laan liep gedurende het interbellum nog door het open veld. De bebouwing dateert met uitzondering van onderhavig pand van na de Tweede Wereldoorlog. De grote aanbouw met garage aan de achterzijde dateert uit 1972 en komt niet voor bescherming in aanmerking.

Gedeeltelijk onderkelderde eenvoudige dorpswoning van één bouwlaag en zolderverdieping, bestaande uit een rechthoekig voorhuis en een lager en smaller achterhuis (dat ten opzichte van het voorhuis enigszins zijwaarts is verschoven). De bakstenen gevels met trasraam zijn in halfsteensverband gemetseld met uitzondering van de voorgevel die in kruisverband is opgetrokken. Het trasraam wordt afgesloten door een steense rollaag, alsmede de in de gevels uitgespaarde muuropeningen (in de eerste bouwlaag uitgevoerd als een doorgaande rollaag). De vensters zijn voorzien van kunststenen lekdorpels. De ramen hebben weldorpels en geel kathedraalglas in de bovenlichten.

Het mansardedak van het voorhuis heeft de nokrichting loodrecht op de straat. Het dak is gedekt met ruitvormige leien en watert af via houten bakgoten. Het dakoverstek aan de straatzijde is voorzien van windveren. Ongeveer halverwege de nok bevindt zich aan de linker zijde een gemetselde schoorsteen. Het zadeldak van het achterhuis heeft de nokrichting eveneens loodrecht op de straat en is ook met leien gedekt.

Postakkers 36, voordeur met kijkraampje tussen smalle zij- en bovenlichten met glas-in-lood. Foto Winfried Thijssen.

De asymmetrisch ingedeelde voorgevel bezit links in de eerste bouwlaag een ingang: paneeldeur met kijkraampje tussen smalle zij- en bovenlichten met glas-in-lood. De kunst­stenen luifel die het bovenlicht scheidt van de deur rust op siermetselwerk (afwisselende lagen zachtgebakken rode baksteen en donkere tegels). Rechts hiervan bevinden zich twee vensters met openslaande ramen en zesruits bovenlichten. De zolderverdieping heeft twee identieke vensters die voorzien zijn van moderne rolluiken. De geveltop wordt afgeslo­ten door een diamantvormig uitgemetseld veld met visgraatpatroon. Alle lekdorpels zijn uitge­voerd in kunststeen.

Het trasraam in de linker zijgevel bezit een rechthoekig kelderlicht met drieruits raam. In de eerste bouwlaag bevindt zich een venster van hetzelfde type als in de voorgevel. Het hierop aansluitende oorspronkelijke achterhuis heeft twee kleinere vensters met enkelruits onderramen en vierruits bovenlichten.

Aan de straatzijde van de rechter zijgevel be­vindt zich een halfvenster met enkelruits onder­raam en vierruits bovenlicht. Het venster aan de achterzijde is van hetzelfde type als in de voorgevel.

De eerste bouwlaag van de achtergevel heeft één, en de zolderverdieping twee vensters van hetzelfde type als in de voorgevel. De lekdorpels zijn uitgevoerd in baksteen. Deze gevel wordt afgesloten door een geprofileerde houten daklijst.

Het rechts op de achtergevel aansluitende achterhuis bezit van links naar rechts een dicht­gemetselde ingang, een kruiskozijn met enkelruits onderramen en vierruits bovenlichten, een ingang met houten deur en een breed zesruits venster.

De ruimtelijke indeling van het woonhuis is gedeeltelijk gewijzigd: de scheidingsmuren tussen de voorkamer en de huis- en slaapkamer aan de achterzijde zijn weggebroken. In het achter­huis bevindt zich de keuken en een berging annex varkensstal (gemoderniseerd). Het woon­huis bezit een aantal oorspronkelijke interieurelementen, zoals een tegelvloer in de voormalige huiskamer (geometrisch patroon in antraciet, rood, blauw en wit) en diverse paneeldeuren met geprofileerde omlijstingen.[1]


Historie

In 1930 koopt Johannes Cornelis Versmissen (geb. 6-11-1893 te Eersel, overl. 22-7-1960 te Eersel), een sigarenmaker uit Eersel, een perceel grond aan de Postakkers. In 1932 laat hij daar een huis op bouwen. In 1954 verkoopt hij het linkerdeel van het perceel aan zijn zoon Adrianus Franciscus Versmissen, ook sigarenmaker. Die bouwt daar voor hemzelf een huis op, wat nu Postakkers 34 is. In 1971 wordt het huis aan Postakkers 36 verkocht aan Josephus Johannes Andreas van der Aalst en zijn vrouw Hendrika Petronella Antonia Maria Dierks. Zij knappen het huis op in 1972 en bouwen de garage links achter het huis erbij.[2]


Waardering

Het object heeft architectuurhistorische waarde

  • als typologisch goed voorbeeld in exterieur van een dorpswoning uit 1932 naar ontwerp van architect Van Buul in interbellum-architectuur, waarvan de detaillering en gevelindeling redelijk gaaf bewaard zijn gebleven;
  • vanwege de esthetische kwaliteiten van het ontwerp, zoals de voor deze bouwstijl karakteristieke metselwerk-accenten, de meerruits bovenlichten met kathedraalglas en de gebroken kap met overstek.[3]

Afbeeldingen

Postakkers 36. Foto Winfried Thijssen (2023-12).

Foto Winfried Thijssen (2023-12).


Voetnoten

[1]    Beschrijving uit Omschrijving monumenten door Gelders genootschap, datum omschrijving januari 1997, met aanpassing van het bouwjaar.

[2]    Uit gegevens van het kadaster, gemeente Eersel, sectie F, 1832-1980, aangevuld met gegevens uit de burgerlijke stand van de gemeente Eersel, RHCE.

[3]    Waardering uit Omschrijving monumenten door Gelders genootschap, datum omschrijving januari 1997, met aanpassing van het bouwjaar.