Markt bij 15, 5521 AJ Eersel

Bescherming Historisch groen
Monumentnummer 4.27.1.011
Categorie Historisch groen
Oorspronkelijke functie 2 wilgen, looiput, 3 beukenbomen
Huidige functie 2 wilgen, vijver, 3 beukenbomen
Oorspronkelijk bouwjaar ca. 1830-1840

Beschrijving

Deze langgerekte tuin met o.a. een voormalige looiput, twee treurwilgen en drie beukebomen bevindt zich in de oude kern van Eersel achter het van rijkswege beschermde huis Markt 15. De tuin maakt onderdeel uit van het beschermde dorpsgezicht. Ongeveer halverwege de tuin bevindt zich een nagenoeg cirkelvormige looiput uit vermoedelijk de tweede helft van de 19de eeuw. Aan de noordzijde van de put staan twee treurwilgen (Salix x sepulcralis ‘Tristis’). Deze fors gesnoeide bomen zijn omstreeks 1830-1840 geplant en hebben een slechte conditie.

Achterin de tuin zijn rondom een kleine kunstmatige heuvel drie beukenbomen (Fagus sylvatica) gerangschikt. De beuken zijn omstreeks 1830-1840 geplant. Eén boom heeft thans op ca. 130 cm hoogte een omtrek van 325 cm. De omtrek van de twee andere bomen bedraagt ca. 400 cm. Eén van deze bomen heeft een holle stam. De hoogte van deze bomen bedraagt ca. 25 meter. De conditie van deze bomen is goed.[1]


Historie

Markt 15 was in 1832 de R.K. pastorie van Eersel was. Achter in de tuin was een deel wat in het kadaster is aangegeven als koepel. Deze afzonderlijke benoeming wijst op een daar aanwezig bouwsel in de vorm van een tuin- of theehuisje. Op deze plek staan nu nog steeds drie grote rode beukenbomen met daartussenin een verhoging. In 1836 is dit huisje gesloopt.

Het zand tussen de beukenbomen zou afkomstig kunnen zijn van de in de tuin uitgegraven vijver[2]


Waardering

De tuin van Markt 15 is waardevol als onderdeel van het beschermde dorpsgezicht en vanwege de aanwezigheid van een voormalige looiput welke verbonden is met de voor Brabant vanaf ca. 1850 belangrijke lederindustrie; vanwege de karakteristieke situering van twee oude treurwilgen aan deze waterput; vanwege de aanwezigheid van drie oude beukenbomen die om een kunstmatige verhoging zijn gegroepeerd en deze plek markeren.[3]


Afbeeldingen

De drie beuken in de tuin van Markt 15. Foto Winfried Thijssen (2016-03).

De drie beuken in de tuin van Markt 15. Foto Winfried Thijssen (2016-03).

De vijver in de tuin van Markt 15. Foto Winfried Thijssen (2016-03).

De vijver in de tuin van Markt 15. Foto Winfried Thijssen (2016-03).

Eén van de twee wilgen in de tuin van Markt 15. Foto Winfried Thijssen (2016-03).

Eén van de twee wilgen in de tuin van Markt 15. Foto Winfried Thijssen (2016-03).


Voetnoten

[1]    Omschrijving monumenten door Gelders genootschap, datum omschrijving februari 1997.

[2]    Grielen, Harrie, Panken, Pierre; “Huizen en families aan de Markt, deel V”, De Rosdoek 162, juni 2017, pag.3-8.

[3]    Waardering uit Omschrijving monumenten door Gelders genootschap, datum omschrijving februari 1997.