Hint 19-19b, 5521 AE Eersel

Bescherming Gemeentelijk monument
Monumentnummer 4.31.1.033
Categorie Gebouwen, woonhuizen
Oorspronkelijke functie Woonhuis
Huidige functie Dubbel woonhuis
Inschrijving register 10 september 2002
Oorspronkelijk bouwjaar 1905

Beschrijving

Vermoedelijk daglonershuis uit 1905, thans dubbel woonhuis. Het stalgedeelte (links) is na de Tweede Wereldoorlog verbouwd tot woonruimte. Het pand bevindt zich in de kern van Eersel en is gelegen in het beschermde dorpsgebied: een langgerekt plein bestaande uit de verbrede noord-zuid gerichte straten het Hint en de Markt, met lindenbeplanting, voormalige boerde­rijen (m.n. aan het Hint) en dorpswoningen. De oudste bebouwing heeft de noklijn veelal haaks op het ‘straatplein’, de jongere bebouwing overwegend evenwijdig. Dit vrijstaande pand is gesitueerd in de rooilijn aan de oostzijde van het Hint (direct aan het trottoir). De nokrichting van het zadeldak is evenwijdig aan het Hint.

De erfaanleg is gemoderniseerd. De bijgebouwen komen niet voor bescherming in aanmerking.

Woonhuis van één bouwlaag en zolderverdieping op rechthoekig grondplan. De kelder is ver­wijderd. De bakstenen gevels zijn in kruisverband gemetseld. De voor- en achtergevel zijn voorzien van een grijs geschilderde gecementeerde plint en worden afgesloten door een bloktandlijst. Het zadeldak tussen tuitgevels is gedekt met vernieuwde gegolfde pannen en watert af via zinken mastgoten (die oorspronkelijk ontbraken). Op de nok bevindt zich een schoorsteen ter plaatse van de scheidingsmuur. In het dakschild aan de straatzijde is een modern tuimel-dakraam aangebracht. In het achterschild zijn twee niet oorspronkelijke dakkapellen en een tuimel-dakraam geplaatst.

Het woongedeelte (rechts) bezit een ingang in de voorgevel tussen twee vensters. De ingang bestaat uit een vernieuwde deur onder een tweeruits bovenlicht. De vensters bevatten zesruits schuiframen met luiken. Deze muuropeningen worden afgesloten door blinde segmentbogen. De lekdorpels zijn uitgevoerd in kunststeen. De voormalige stalruimte (links) heeft een dito venster met luiken ter plaatse van de oorspronkelijke staldeur. Ter hoogte van de ver­diepingsvloer zijn rechte ankers aangebracht.

De eerste bouwlaag heeft in de rechter zijgevel aan de straatzijde een nieuw ingehakt venster (zesruits indeling met vaste tussendorpel, luiken, kopse rollaag). De zolderverdieping bezit in het midden een venster met vierruits draairaam, dat wordt afgesloten door een strekse rollaag en kunststenen lekdorpel.

Deze tot boven het dakvlak opgetrokken gevel wordt afgesloten door een rollaag en bekroond door een tuit.

De linker zijgevel heeft een volledig gewijzigde indeling met in de eerste bouwlaag een ingehakte ingang met tweedelig bovenlicht, een tweeruits kelderlicht en een rechthoekig venster met luiken (gewijzigde indeling). De zolderverdieping bezit een rechthoekig venster met vierruits draairaam (oorspronkelijk een zolderluik?).

Deze tot boven het dakvlak opgetrokken gevel wordt afgesloten door een rollaag en bekroond door een tuit.

De achtergevel heeft een gedeeltelijk gewijzigde indeling en muuropeningen met vernieuwde invullingen. Het kelderlicht en het opkamer-venster (links) zijn vervangen door een groot rechthoekig venster (onregelmatige zesruits indeling met vaste tussendorpel, luiken). Rechts hiervan bevindt zich een vernieuwde ingang en een dito zesruits venster met luiken.

De voormalige stalruimte heeft aan de achterzijde een kleine uitbouw onder doorgetrokken dakschild. De gevels van deze uitbouw zijn bij de verbouw tot woonruimte gedeeltelijk vernieuwd en hoger opgetrokken. De opgeklampte staldeur is vervangen door een nieuwe deur en het staldeurtje is dicht gemetseld. In de linker zijgevel bevindt zich een oorspronkelijk kozijn met vellingen waarin een vierruits draairaam.

Het pand is qua indeling deels gewijzigd en grotendeels gemoderniseerd.[1]


Historie

Tot 1905 was het perceel waar het huis nu op staat in gebruik als weiland. In 1905 bouwt Johannes Hendrikus Wouters (geb. 29-9-1832 te Eersel, overl. 8-5-1914 te Eersel), land­bouwer uit Eersel er een huis. Na zijn overlijden komt de woning op naam van zijn dochter Cornelia Wouters (geb. 23-12-1868 te Eersel, overl. 10-6-1928 te Eersel), die op dat moment al weduwe is. In 1922 wordt er een stukje aangebouwd en in 1929, na het overlijden van Cornelia, komt de woning op naam van haar jongere broer Peter Johannes Wouters (geb. 19-6-1880 te Eersel, overl. 5-7-1961 te Eersel), een meesterknecht uit Eersel. In 1955 wordt er nog een verbouwing uitgevoerd en twee jaar daarna komt de woning op naam van de zoon van Peter, Johannes Francis Wouters (geb. 23-8-1921, overl. 31-1-1983 te Eersel) een sigarenmaker uit Eersel. In 1973 komt de woning op naam van de dochter Petronella Johanna Francisca Maria Wouters en haar man Henricus Wilhelmus Cornelis Petrus Scheepers, een amanuensis. De beide ouders, Johannes en zijn vrouw Petronella Cornelia Goossens behouden echter wel het vruchtgebruik, dus die zijn er waarschijnlijk nog wel blijven wonen.[2]


Waardering

Het object heeft enige architectuurhistorische waarde

  • als een voorbeeld van een eenvoudige (dagloners-)woning uit 1905, die wordt gekenmerkt door een traditioneel vormgegeven woonruimte met flankerende voormalige stal (thans woning) onder doorgaand zadeldak.

Het object heeft stedenbouwkundige waarde

  • als essentieel onderdeel van het beschermde dorpsgezicht Markt-Hint en omgeving, dat van nationaal belang is wegens de kwaliteit van de bebouwing als geheel en de historisch-ruimtelijke relatie met groenvoorzieningen, wegen en verkavelingen; een typisch Brabantse dorpsomgeving met een zekere structurele en visuele gaafheid.[3]

Afbeeldingen

Hint 19-19b in 1981. Foto Wies van Leeuwen, collectie BHIC, nr. PNB001016202.

Hint 19-19b in 1981. Foto Wies van Leeuwen, collectie BHIC, nr. PNB001016202.

Foto Winfried Thijssen (2023-03).

Foto Winfried Thijssen (2023-03).


Voetnoten

[1]    Beschrijving uit Omschrijving monumenten door Gelders genootschap, datum omschrijving december 1996, met aanpassing van het bouwjaar.

[2]    Uit gegevens van het kadaster, gemeente Eersel, sectie F, 1832-1980, aangevuld met gegevens uit de burgerlijke stand van de gemeente Eersel, RHCE.

[3]    Waardering uit Omschrijving monumenten door Gelders genootschap, datum omschrijving december 1996, met aanpassing van het bouwjaar.