Hertstraat 29, 5521 RK  Eersel

Bescherming Cultuurhistorisch waardevol gebouw
Monumentnummer 4.16.1.004
Monument naam Voormalige molen
Categorie Agrarische gebouwen
Oorspronkelijke functie Molen
Huidige functie Woonruimte
Oorspronkelijk bouwjaar 1904

Beschrijving

Achtkante bergmolen, in 1904 gebouwd op perceel kadastraal F-168. Waarschijnlijk stond deze molen eerst in Oudshoorn (De Smalle Juffer). Karakteristieke slanke, sterk getailleerde houten molenromp. In 1952 gesloopt. De onderbouw bestaat nog (2016). Uitwendig achtkantig, inwendig rond gemetseld. In 2016 ten zuiden van de omgelegde weg Eindhoven-Hapert die hier Molenweg heet. Het huisje op de poort werd gebouwd door de bekende historicus A. Kakebeeke. In de database van verdwenen molens staat deze molen geregistreerd als een korenmolen van het type Beltmolen (nr. 818).[1]


Historie

De molen op het Hint wordt gebouwd in 1904 door Antoon Verheijen, een molenaar uit Boekel. Er staat dan nog geen huis bij de molen, dus wie er nu daadwerkelijk op de molen graan gemalen heeft in die tijd is niet helemaal duidelijk. In 1909 verkoopt hij de molen echter aan Wilhelmus Cornelis Brouwers, een molenaar uit Eersel. Die blijft er echter ook niet lang, want in 1913 verkoopt hij de molen aan Jan Johannes van Rijswijk, ook molenaar te Eersel. In 1919 bouwt hij het huis naast de molen. In 1935 verkoopt hij de molen aan Michiel Lodewicus Jansen, een boer uit Hulsel. Uit correspondentie tussen de stichting “De Hollandse Molen” en de gemeente Eersel begin jaren vijftig van de twintigste eeuw blijkt dat de molen op dat moment, begin jaren vijftig dus, al jaren niet gebruikt wordt en dat deze zich in een bouw­vallige toestand bevindt. In 1951 krijgt de gemeente van de heer Jansen het verzoek om de molen te mogen slopen en die toestemming krijgt hij dan ook. In 1958 verkoopt hij het geheel aan Arnoldus Hendrikus Maria Maandonks, een koopman uit Hapert. Hij vernieuwt het huis gedeeltelijk en verhuurt het vanaf 1958 aan Arjen Kakebeeke en zijn gezin, de bekende historicus. Ze hebben er gewoond tot 1985 en kort daarop verkoopt Maandonks het aan Antonius Johannes Maria Kox, een amanuensis.[2]

Rond 2009 koopt de gemeente het huis en het molenrestant in verband met de herinrichting van de provinciale weg N284. Om te voorkomen dat de woning wordt gekraakt, werd die anti-kraak bewoond. Er worden nog wat ideeën gelanceerd om de molen te herbouwen, maar die geluiden verstommen net zo snel als ze gekomen waren. In 2013 kopen Rini en Ger Bierings het huis en het molenrestant van de gemeente Eersel.[3]


Waardering

Cultuurhistorische waarden

  • Het molenrestant heeft cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van de histo­rische ontwikkeling van de bereiding van brood, het hoofdbestanddeel van de dagelijkse voeding, en meer in het bijzonder van het malen van graan.

Afbeeldingen

De molen aan het Hint in de jaren dertig van de twintigste eeuw, met links het huis dat in 1919 gebouwd is door Jan van Rijswijk. Foto collectie HSK De Acht Zaligheden.

De molen aan het Hint in de jaren dertig van de twintigste eeuw, met links het huis dat in 1919 gebouwd is door Jan van Rijswijk. Foto collectie HSK De Acht Zaligheden.

Het huis en het molenrestant eind jaren vijftig, met een aantal onderwijzers van de Jongensschool. Foto collectie familie Kakebeeke.

Het huis en het molenrestant eind jaren vijftig, met een aantal onderwijzers van de Jongensschool. Foto collectie familie Kakebeeke.

Foto Winfried Thijssen (2023-08).

Foto Winfried Thijssen (2023-08).


Voetnoten

[1]    Catalogus Cultuurhistorische Inventarisatie Erfgoedkaart Eersel, Bijlage 2, Overzicht van waardevol cultureel erfgoed en aardkundige waarden in de gemeente Eersel, Versie 2021, par.16.1, p.294.

[2]    Uit gegevens van het kadaster, gemeente Eersel, sectie F, 1832-1980, BHIC, aangevuld met gegevens uit het archief van de gemeente Eersel 1930-1970, toegangscode 10330, inventarisnr. 706, RHCE.

[3]    Tonny Peeters, “Molen wordt entree van kern Eersel”, Eindhovens Dagblad, 11 februari 2009 en Natalie Buijs, “We zitten hier als god in Frankrijk”, Eindhovens Dagblad, 29 juli 2021.