Noord-Brabant in Grootvaders tijd, 1870 – 1914

Uit Portret van grootvader:

Grootvader, beste kinderen, werd geboren in 1873. In dat zelfde jaar telde Eindhoven 15.000 inwoners, reden er 3 trams in Brabant, was de gemiddelde leeftijd van de mannen 34  jaar en zwierf de eigenzinnige Zundertse domineeszoon Vincent van Gogh van Brussel naar
Parijs en Londen, na eerst zijn ouders bezocht te hebben in Helvoirt, waarheen zijn vader als bedienaar des Woords beroepen was.

Ook toen al waren er schrille tegenstellingen tussen arm en rijk. Terwijl alom  in schitterende om heinde hoven magnifieke  landhuizen verrezen, terwijl patriarchale industriebaronnen te midden van de nederige optrekjes van hun arbeiders huizen als paleizen bouwden ( slechts geëvenaard door de kolossale pastorieën) heerste er onder de brede laag van land- en fabrieksarbeiders zwarte armoede. Nog in 1908, toen al de eerste tekenen zichtbaar werden van een rechtvaardige bezinning op de ondraaglijke situatie,zag de Helmondse onderwijzer, journalist en historicus H.N. Ouwerling zich gedwongen zijn “Uit de donkere gewesten” te publiceren, een felle en meedogenloze aanklacht tegen pauperisme, machtsmisbruik, onderontwikkeling en sociale wantoestanden. ,,Staat op uten slape, ’t is nu den tijd” schreeuwde hij de ingedommelde bevolking toe.

 Inhoud:

1. Portret van grootvader
2. Die goeie ouwe tijd I
3. De erpeleters door Thieu Sijbers
4. Die goeie ouwe tijd? II
5. Hoe de stilte verdreven werd
6. Over de toestand van de fabrieksarbeiders
7. 7. Op de bres voor de verdrukten
8. As ge alles goed bekekt…. door Jan van Ostade
9. Wat grootvader las
10. Hoe grootvader en vooral grootmoeder zich kleedden
11. Het leven op het land
12. De Herremonie door Lodewijk van Woensel
13. Het leven in de stad
14. De dagen van het jaar
15. Grootvaders vroomheid
16. Wat grootvader vertelde
17. Aon m’nen geburtegrond door H.A. Sterneberg s.j.
18. Heimwee naar de tijd van “toen”