| Content |
Voorwoord:
In de navolgende bijdrage hebben wij de bedoeling op simpele wijze het onderwerp der hekserij en de daarmee samenhangende heksenprocessen – als petite histoire – uit de doeken te doen.
Dit is boeiender omdat alles wat met toverij en hekserij te maken heeft onder de bevolking van Nederland nog steeds een waas van geheimzinnigheid bezit, die nog maar enkele tientallen jaren geleden – speciaal de mensen in de Peel van Noord-Brabant – een toentertijd zeer uitgestrekte en schraal bevolkte streek van heiden, vennen en moeras, thans bestrooid met welvarende gemeenten – de koude griezels over hun ruggengraten deden lopen als bij avond in “de herd” bij flakkerend open turfvuur en het schaduwachtig schijnsel van een olielamp daarover werd verhaald.
Dit verhaal – dat meer bedoeld is als een nieuwsgaring uit het verleden – gaat weliswaar verder dan de mondelinge verhalen, die toen nog de ronde deden, doch het wezenlijk is, dat hier de harde naakte waarheden uit de archieven zoveel mogelijk met eigen woorden zijn naverteld en van commentaar voorzien.
Het is een gruwelijk en wreed verhaal, dat verteller en met hem vele lezers niet onbewogen zal laten.
De eerlijkheid gebiedt, dat men zich nooit zal laten tooien met veren die een ander toebehoren.
De navolgende monographie is dan ook aan te merken als een bewerking van de inhoud van archiefbescheiden terzake de heksenvervolging in de voormalige heerlijkheid Asten in Noord-Brabant, verzameld door de Hoogwelgeboren heer Mr. C.E.A. Baron van Hövell tot Westerflier, voorheen rechter te Roermond, betreffende de geschiedenis van de Heren, de Heerlijkheden en de dorpen van Asten en Ommel Manuscript in fo. 8 dln., berustende in het archief der tegenwoordige gemeente Asten.
Deze gegevens werden aangevuld met informatie uit de literatuur betreffende dit onderwerp waarin de achtergronden worden geschetst die medebepalend waren voor de Astense heksenprocessen in 1595.
Deze zijn als verantwoording achter het verhaal opgenomen.
Inhoud:
- Voorwoord
- MENSENJACHT – De waterproef – De pijnlijke ondervraging – De scherpe examinatie van Claes Beusen – De arrestatie van Gondela en Anna – De waterproef van Gondela en Anna – Het verzet in Asten – Verzet van hogerhand – De scherpe examinatie van Anna Chelen en Claes Beusen van Someren – Het vrije verhoor van Claes Beusen -Protest en verweer – De eigenrichting van heer Bernard van Merode – Nieuwe gevangenen – Gesol om een lijk – Van jager tot gejaagde.
- VREES NIET DE WET MAAR DE RECHTERS – Godsgerichten of Ordaliën – Romeinse folteringen – Foltertuigen bij de Romeinen – Magie en heksenwaan in de Middeleeuwen – Heksenwaan – Het was njager er niet pluis – Bernard de heksenjager.
- VREES NIET DE CHRISTUS MAAR ZIJN CLERUS – De heksenhamer – De schijnheiligheid in Christus’ kerk als instituut.
- Waarom dit bok geschreven werd ?
- Tenslotte……(bronnen en literatuur).
|
