Etymologisch Woordenboek: Waar komen onze woorden en plaatsnamen vandaan

VOORWOORD:

Een etymologisch woordenboek heeft tot doel inzicht te geven in de herkomst van onze woordenschat. Menigeen zal wel eens getroffen zijn door het vreemde uiterlijk van een woord (wat hebben leeuwerik en Leeuwarden met leeuw te maken?) of het ook door het feit, dat eenzelfde woord zoveel verschillende betekenissen kan hebben. De taal is iets levends en de woorden veranderen gestadig, zowel naar vorm als naar inhoud. Wie eenmaal opmerkzaam geworden is op de herkomst van de woorden die hij dagelijks gebruikt, zal niet ophouden met vragen, en onze woordenschat wordt een puzzel die alleen door de etymologie kan worden opgelost. Men zal daarbij opmerken hoeveel woorden uit vreemde talen overgenomen zijn en dan ook, hoe vaak dat eigenlijk niet nodig was, omdat onze eigen taal rijk genoeg is, voor nieuwe begrippen de passende benamingen te vinden. Zo kan de etymologie ook leiden tot een verantwoord en zuiver taalgebruik.
De plaatsnamen hebben een nog veel ingewikkelder geschiedenis gehad dan de gewone woorden. Men denkt bij zulke namen niet eens aan een betekenis. Waarom zouden wij achter het woord “Zeist” nog een zinvolle benaming zoeken? Toch zijn zij weloverwogen gekozen, maar zij zijn in de loop der eeuwen onbarmhartig afgesleten en verknoeid. Het spreekt vanzelf dat niet alleen de Noordnederlandse, maar ook de Vlaamse plaatsnamen zijn opgenomen; zij hangen meestal zo nauw met elkaar samen, maar kunnen toch ook zo geheel van elkaar afwijken. Juist om de moeilijkheden van de verklaring is de plaatsnaamkunde een der spannendste wetenschappen.