BOEK: over Eersel in de oorlogsjaren 1940-1944

Binnenkort verschijnt boek over Eersel in de oorlogsjaren:

HET LOT VAN DE GEBROEDERS HOEKS

EERSEL TIJDENS DE BEZETTING 1940-1944

Eersel waar tijdens de Tweede Wereldoorlog van 1940-1944 geen schot klonk en geen ruit sneuvelde, beleefde een drama dat aan twee broers het leven kostte. Twee onderduikers, onder wie een op wie de Sicherheitsdienst intensief jacht maakte, ontkwamen aan een razzia; de twee broers Janus en Jan Hoeks die de onderduikers hadden schuil gehouden, werden ruim een maand voor de bevrijding in het concentratiekamp Vught geëxecuteerd. Hun hardnekkig zwijgen redde het leven van anderen.

Het lot dat de gebroeders Hoeks trof, is een bizarre en tragische oorlogsgebeurtenis waarvan de reconstructie na 75 jaar vele onbekende onthullende feiten aan het licht heeft gebracht. Wie was de onderduiker die hoog op de lijst van de Gestapo stond en op tijd kon vluchten, enkele uren voor de razzia plaats greep? Hoe stak het verraad in elkaar? Wie was de SD’er die de gebroeders Hoeks in hun boerderij mishandelde? Hoe raakte de verloofde van de gezochte onderduiker betrokken bij dit drama? Waarom stond de Abdij van Postel machteloos om voor zijn pachters, de gebroeders Hoeks, in de bres te kunnen springen?

De executie van de twee gebroeders Hoeks in Vught vormde het sluitstuk van de gevolgen van de oorlogsbezetting in Eersel dat gebukt ging onder het bestuur van een Duitsgezinde burgemeester en een door vele inwoners gewantrouwde wachtmeester. Hoe kwam het dorp onder dit bestuur de oorlogsjaren door? Vele inwoners, honderden onderduikers, zaten in de wurggreep van de angst. Tot verbijstering bleek ook dat er enkele ondergedoken Joodse kinderen, liefderijk opgenomen in de omvangrijke katholieke kinderschare van het Sint Jacobusklooster, niet veilig waren voor het Duitse bewind.

De geschiedenis van Eersel tijdens de bezetting is gebaseerd op uitgebreid onderzoek aan de hand van vele dossiers uit verschillende archieven, verklaringen van ooggetuigen, nabestaanden en hoofdrolspelers, maar ook van een pas in 2018 gevonden verslag van de Eerselse verzetsman Piet van Woerkum. Bij het onderzoek stond waarheidsvinding centraal. Zoals in menig verhaal uit de oorlog worden we ook hier geconfronteerd met: hardnekkig verzet, grote risico’s en zelfs met ‘het zwijgen tot de dood toe’, maar ook met overmoed en verraad. En tot slot volgen na de bevrijding de vragen over wie heeft wat gedaan of nagelaten te midden van het grijze gebied dat onvermijdelijk leidt naar het geweten: wat zou mijn keuze zijn geweest?

Het eerste deel van het boek is geheel gewijd aan het lot van de gebroeders Hoeks; in het tweede deel is aandacht besteed aan personen die in Eersel tijdens de oorlog een grote rol hebben gespeeld. Tot nu toe bekende maar vooral vele onbekende situaties geven samen een boeiend tijdsbeeld van de periode 1940-1944 waarin Eersel zich in de wurggreep van de angst door de oorlog worstelde.

Het boek voor is € 20,00 te koop aan de balie van Kempenmuseum De Acht Zaligheden te Eersel

Uitgave: Heemkundige Studiekring De Acht Zaligheden

Tekst: Jasper van der Schoot

Samenstelling: Toon Schellens, Jasper van der Schoot, Frans Teunis

Vormgeving: Joris de Mol

Omvang: ca. 190 pagina’s, geïllustreerd

Verschijning: 28 november 2019

Prijs: 20 euro

Gebroeders Hoeks