| Bescherming | Cultuurhistorisch waardevol gebouw |
|---|---|
| Monumentnummer | 4.31.2.078 |
| Categorie | Agrarische gebouwen |
| Oorspronkelijke functie | Boerderij |
| Huidige functie | Boerderij |
| Oorspronkelijk bouwjaar | 1932 |
Deze boerderij uit 1932 bevindt zich in het buitengebied even ten zuidoosten van de kern Eersel en is gelegen in de buurtschap Stokkelen: een agrarische buurtschap bestaande uit enkele verspreid liggende boerderijen die gebouwd zijn toen dit gebied tijdens het interbellum werd ontgonnen. De boerderij ligt enkele tientallen meters van de weg Stokkelen: de verbindingsweg tussen Eersel en Bergeyk. De erfaanleg is gewijzigd. Van de beplanting zijn enkele populieren en een ligusterhaag bewaard gebleven. De bijgebouwen komen niet voor bescherming in aanmerking.
Boerderij van één bouwlaag en zolder(-verdieping) op nagenoeg rechthoekig grondplan. De bakstenen gevels zijn in kruisverband (voor- en linker zijgevel) of in halfsteensverband (achter- en rechter zijgevel) gemetseld. Het trasraam wordt afgesloten door een rollaag. De uitgespaarde muuropeningen worden afgesloten door rollagen. Het woongedeelte heeft de ingang in de voorgevel aan de straatzijde. De deel- en staldeuren van het bedrijfsgedeelte bevinden zich in de korte linker zijgevel. Het hoge zadeldak heeft de nok evenwijdig aan de straat. Het dak is gedekt met ruitvormige leien en watert af via bakgoten (aan de voorzijde ontbreekt een goot ter plaatse van het bedrijfsgedeelte). In het dak zijn twee kleine ijzeren dakraampjes en twee moderne tuimeldakramen aangebracht. Op de nok zijn twee schoorstenen geplaatst.
Haaks op deze hoofdmassa is in het midden aan de achterzijde een bouwdeel toegevoegd (samen T-vormig grondplan) dat voor de bescherming van ondergeschikt belang is. Deze uitbreiding heeft één (lagere) bouwlaag met in kruisverband gemetselde gevels onder een flauw hellend zadeldak met golfplaten. De gevelindeling hiervan is gedeeltelijk gewijzigd.
De voorgevel heeft in het woongedeelte een ingang met aan weerszijden een T-venster met zesruits bovenlicht en spiegelluiken voor de onderramen. De lekdorpels zijn vernieuwd. De verdiept gelegen ingang bestaat uit een kunststenen dorpel, vernieuwde deur en een zesruits bovenlicht. Alle bovenlichten zijn voorzien van geel kathedraalglas. Dit gedeelte van de voorgevel wordt afgesloten door een muizetandlijst.
Het bedrijfsgedeelte bezit vier rechthoekige zesruits stalramen en ter plaatse van de gevelterugsprong naar het woongedeelte een opgeklampte staldeur van kraaldelen.
In het gedeelte onder de hoge topgevel van de linker zijgevel bevinden zich geheel links de deeldeuren en rechts hiervan een staldeur, een rechthoekig zesruits stalraam en een dubbele staldeur. Deze bedrijfsdeuren zijn opgeklampt en voorzien van smeedijzeren beslag. De topgevel wordt afgesloten door een uitgemetselde rollaag.
De rechter zijgevel heeft in het midden een koekoek, in de eerste bouwlaag twee vensters van het zelfde type als in de voorgevel, en in de zolderverdieping twee vensters met stolpramen en zesruits bovenlichten. De topgevel wordt afgesloten door een uitgemetselde rollaag.
De achtergevel wordt voor wat betreft het woongedeelte afgesloten door een muizetandlijst en bezit aansluitend op de haaks hierop geprojecteerde uitbreiding een groot tweedelig kozijn met enkelruits onderramen met spiegelluiken en zesruits bovenlichten.
Het bedrijfsgedeelte wordt aan het zicht onttrokken door aangekapte uitbouwen met gewijzigde gevels.
Het interieur is in overleg met de bewoners niet bekeken.[1]
HistorieIn 1932 koopt Christianus Lambertus Bloks (geb. 25-12-1900 te Eersel, overl. 25-12-1938 te Eindhoven) landbouwer uit Eersel een stuk grond op Stokkelen van de Gilde van St. Catharina en St. Barbara uit Eersel. Hij bouwt er datzelfde jaar nog een boerderij op. Na zijn overlijden komt de boerderij op naam van zijn vrouw Cornelia Margaretha van de Ven (geb. 2-6-1902 te Duizel, overl. 13-8-1962 te Eindhoven). Na de dood van Cornelia komt de boerderij op naam van de zoon Petrus Hendrikus Maria Bloks (geb. 22-3-1933 te Eersel). In 1983 bouwt hij links achter het huis een grote stal bij. In 2002 verkoopt hij de boerderij aan M.L.J.B. Bloks en die vernieuwt het stalgedeelte dat aan de boerderij zit, breidt de losstaande stal uit en bouwt rechts achter de boerderij nog een schuur bij. De boerderij wordt in twee aparte percelen gesplitst, maar officieel blijft het maar één adres.[2]
WaarderingHet object heeft architectuurhistorische waarde
- als goed en vrijwel gaaf voorbeeld in exterieur van een ontginningsboerderij uit 1932, die o.a. wordt gekenmerkt door een bedrijfsgedeelte met zijlangsdeel en een traditioneel vormgegeven woongedeelte, samengebracht onder één doorgaand zadeldak met ruitvormige leien;
- vanwege de esthetische kwaliteiten van het ontwerp, zoals de goede detaillering in vormgeving en materiaalgebruik.
Het object heeft stedenbouwkundige waarde
- als karakteristiek onderdeel van een ontginningsgebied tussen Eersel en Bergeijk, verbonden met de landschappelijke ontwikkeling van Eersel gedurende de twintigste eeuw.
Het object heeft cultuurhistorische waarde
- als bijzondere uitdrukking van een landschappelijke en agrarische ontwikkeling, in casu de mogelijkheid vanaf omstreeks 1900 door kunstmest op grote schaal heidevelden te ontginnen.[3]
Foto collectie HSK De Acht Zaligheden, Studiegroep boerderijen (2006-01).
Voetnoten[1] Beschrijving uit Omschrijving monumenten door Gelders genootschap, datum omschrijving november 1996, met aanpassing van het bouwjaar.
[2] Uit gegevens van het kadaster, gemeente Eersel, sectie C en L, 1832-1980, aangevuld met gegevens uit de burgerlijke stand van de gemeente Eersel, RHCE.
[3] Waardering uit Omschrijving monumenten door Gelders genootschap, datum omschrijving november 1996, met aanpassing van het bouwjaar.