| Bescherming | Archeologisch monument |
|---|---|
| Monumentnummer | 15591 |
| Monument naam | De Panberg |
| Categorie | Archeologisch waardevol terrein |
| Inschrijving register | 24 oktober 2005 |
| Complex | Bewoning |
| Complextype | Nederzetting |
| Datering | Vroeg Mesolithicum (8800-7100 v.Chr.) |
Het betreft verscheidene individuele kampementjes die goed van elkaar te onderscheiden zijn. De vindplaatsen liggen op een dekzandrug. Ondanks beplanting (geen stobben gerooid) is de oorspronkelijke podzolbodem deels nog aanwezig. De waarde van het terrein is vastgesteld tijdens verscheidene systematisch opgezette boorcampagnes en de opgraving van één der aangetroffen vondstconcentraties. Verstoring is alleen opgetreden in de bouwvoor; de horizontale en verticale conservering is goed. T.a.v. conserveringsomstandigheden: verkoolde hazelnootresten en houtskool zijn aangetroffen. De clustering van individuele kampementjes geeft het geheel een hoge ensemblewaarde.[1]
Gegevens uit oorspronkelijke bronnen
Ten oosten van de Panberg was duizenden jaren geleden een uitgestrekt water waar eenden neerstreken en reeën hun dorst lesten. Honderd jaar geleden was het een drassige laagte met vennen, De Rooten geheten, genoemd naar het roten van vlas.
Ruim tienduizend jaar geleden verkoos een groepje jager verzamelaars en vissers van de Ahrensburgcultuur de hoge, droge plek aan de westkant van het ven voor hun kampement. Dat deze jagers succesvol waren, weten we door een onderzoek dat daar is uitgevoerd. Een groep amateurarcheologen heeft daar op regelmatige afstanden boringen uitgevoerd met een grote boor. Het zand werd gezeefd zodat alle vuurstenen artefacten achterbleven en geïnventariseerd konden worden. Midden in de kleine concentratie lag verbrand bot, waarin een botdeskundige een rietgans en een ree herkende. Op twee stukken bot waren snijsporen of sporen van de inslag van een vuurstenen pijlpunt te zien.
Het verbrandde bot werd gedateerd met de C14-methode. Wat bleek? Omstreeks tienduizend jaar geleden werd de rietgans met een pijl doorboord en belandde in de maag van de jagers op de Panberg.[2]
WaarderingTerrein van zeer hoge archeologische waarde.[3]
Afbeeldingen
Archeologisch monument De Panberg.[4]
Voetnoten[1] Datema, drs. R.R.; Beschrijving van de huidige toestand van de archeologische rijksmonumenten binnen de gemeente Eersel, Stichting Archeologische Monumentenwacht Nederland, 11 augustus 2009, p.59-61.
[2] Ginkel, Evert van, Theunissen, Liesbeth; Onder heide en akkers, Utrecht, 2009, p.50-52.
[3] Datema, drs. R.R.; Beschrijving van de huidige toestand van de archeologische rijksmonumenten binnen de gemeente Eersel, Stichting Archeologische Monumentenwacht Nederland, 11 augustus 2009, p.59.
[4] Erfgoedkaart gemeente Eersel, Omgevingsdienst Zuidoost-Brabant, download augustus 2023.