De zalmvissers van de Biesbosch: Een onderzoek naar de visserij op het Bergse Veld, 1421-1869

Uit Voorwoord:

Deze studie is voornamelijk het resultaat van mijn verbazing over het feit dat er in de vervuilde wateren van het Biesboschgebied in vroeger eeuwen op zeer grote schaal zalm werd gevangen, en dat daar nooit eerder onderzoek naar is gedaan. Dit terwijl de Biesbosch zich toch mag verheugen in een ruime publieke belangstelling, niet alleen waar het de natuur, maar ook waar het de geschiedenis betreft. Toen ik mij later, nieuwsgierig geworden naar deze vorm van visserij, in het onderwerp wilde verdiepen, bleek dat niet goed mogelijk. Er was nauwelijks literatuur. Dat gold niet alleen voor de geschiedenis van de visserij in de Biesbosch, maar voor die van de zoetwatervisserij in het algemeen. Het is de bedoeling dat mijn onderzoek althans een deel van dit hiaat zal opvullen.

Inhoudsopgave:

VOORWOORD

ARCHIVALIA

GEBRUIKTE BRONNEN EN LITERATUUR

GEBRUIKTE AFKORTINGEN

LIJST VAN TABELLEN EN GRAFIEKEN

LIJST VAN AFBEELDINGEN EN KAARTEN

OVERZICHT VAN DE BIJLAGEN

PROBLEEMSTELLING EN VERANTWOORDING_1. Begrippen en probleemstelling_2. Verantwoording_3. Opzet van de studie.

DEEL A: HET LANDSCHAP

Hoofdstuk I: VAN GROTE WAARD NAAR BIESBOSCH_1. Inleiding_2. De Grote Waard_3. De Sint Elisabethsvloed_4. Plannen tot herstel en hoe die mislukten_5. Opkomend land_6. Het ontstaan van de huidige toestand_7. Korte samenvatting.

Hoofdstuk II: DE GESCHIEDENIS VAN HET LANDSCHAP IN RELATIE TOT DE VISSERIJ_1. Inleiding_2. De eerste vissers_3. Grensperikelen in de zestiende eeuw_4. Metingen en het proces verbaal van 1560-5. De steken krijgen permanente plaatsen_6. Ontwikkelingen in de achttiende eeuw_7. De negentiende en twintigste eeuw_8. Korte samenvatting.

DEEL B; RONDOM DE VIS

Hoofdstuk III: DE VIS EN DE MANIER WAAROP DIE WERD GEVANGEN_1. Inleiding_2. De vis: soorten_3. De vis: conservering en consumptiepatronen_4. De vis: wijze van vangen_6. Iets over de gebruikte schuiten_7. Hoeveel vis werd er gevangen?_8. Hoeveel mensen waren er bij de visserij betrokken?_9. Korte samenvatting

Hoofdstuk IV: TOEZICHT TE WATER_1. Inleiding_2. Toezichthouders_3. Beschermers_4. Stropers en dieven_5. Korte samenvatting.

Hoofdstuk V: AANVOER VAN VIS, HANDEL EN AANVERWANTE ACTIVITEITEN_1. Inleiding_2. Huiswaarts na het lichten van de fuiken_3. Op de afslag_4. De handel in vis_5. Andere nevenactiviteiten_6. Korte samenvatting.

DEEL C: FINANCIELE ZAKEN

Hoofdstuk VI: INGELD EN PACHT_1. Inleiding_2. Ingeld_3. Pachtregelingen_4. De gang van zaken op de pachtbijeenkomsten_5. Korte samenvatting.

Hoofdstuk VII: OVERHEIDSINKOMSTEN EN DE KWALITEIT VAN HET VISWATER_1. Inleiding_2. De opbrengsten van het ingeld_3. Pachtopbrengsten_4. Iets over andere belastingen_5. Over de kwaliteit van de percelen_6. Korte samenvatting.

Hoofdstuk VIII: PARTICULIERE INKOMSTEN_1. Inleiding_2. De inkomenspositie van de vissers_3. De inkomenspositie van de handelaren_4. Korte samenvatting.

DEEL D: ONDERLINGE VERHOUDINGEN

Hoofdstuk IX: SAMENWERKINGSVERBANDEN EN ORGANISATIES_1. Inleiding_2. Pachters, vissers, mededoenders en knechten_3. Samenwerkingsverbanden_4. Organisaties_5. Korte samenvatting.

Hoofdstuk X: HET LEVEN IN DE STAD_1. Inleiding_2. iets over sociale verschillen_3. De vissers privé_4. Volkscultuur en civilisatieproces in Geertruidenberg_5. De relatie man-vrouw_6. Religie_7. Hygiëne _8. Korte samenvatting.

DEEL E: NEERGANG

Hoofdstuk XI: DE ONDERGANG VAN DE RIVIERVISSERIJ_1. Inleiding_2. De neergang van de visserij op het Bergse Veld_3. De neergang van de riviervisserij in Nederland_4. Korte samenvatting.

EVALUATIE

SAMENVATTING

RESUME

BIJLAGEN

INDEX OP GEOGRAFISCHE NAMEN

INDEX OP PERSOONSNAMEN

CURRICULUM VITAE