De elite in Heusden, 1700-1750: een prosopografische analyse

Uit Woord vooraf:

Dit onderzoek werd in 1981 voltooid als doctoraalscriptie voor de afdeling nieuwe geschiedenis van het Instituut voor Geschiedenis te Utrecht. Het idee voor een prosopografisch onderzoek naar de elite van Heusden leek mij interessant aangezien het eliteonderzoek zeer in de belangstelling stond en er soortgelijke studies verschenen die mij inspireerden. Door nu meer eliteonderzoeken te verrichten, komen er steeds meer mogelijkheden tot vergelijking van het patriciaat in diverse steden. In deze studie wordt de Heusdense elite dan ook af en toe vergeleken met andere Hollandse elites, hoewel daarbij wel de kanttekening geplaatst moet worden, dat Heusden zowel politiek als economisch als sociaal niet erg belangrijk was. Heusden was geen stemhebbende stad in de Staten van Holland- destijds lag de stad namelijk in Holland -, wat duidelijk een stempel drukte op de elite. Toch is het goed om ook zo’n relatief onbeduidend stadje te onderzoeken, zodat er bekend werd hoe nu juist in die sfeer de elite woonde, werkte en zijn stand trachtte op te houden.

Inhoudsopgave:

WOORD VOORAF

ARCHIVALIA

BRONNENPUBLIKATIES EN LITERATUUR

GEBRUIKTE  AFKORTINGEN

LIJST VAN TABELLEN

LIJST VAN AFBEELDINGEN

Hoofdstuk I: DE VOORGESCHIEDENIS VAN HEUSDEN IN VOGELVLUCHT

Hoofdstuk II: EEN BEELD VAN HEUSDEN IN DE ACHTTIENDE EEUW_1.Demografie_2. De economische positie_ 3. Platteland en landloperij_ 4. Het garnizoen_ 5. De stadsfinanciën

Hoofdstuk III: DE ELITE_ 1. Algemene afgrenzing_ 2. Sociale structuur en sociale positie_ 3. Verhouding van de elite tot de rest van de bevolking

Hoofdstuk IV: DE POLITIEKE ELITE_ 1. Het stadsbesuur_2. De ambtenhiërarchie_3. De grenzen van een regentencarrière: verkiezing, begeving en ontslag

Hoofdstuk V: DE ECONOMISCHE ELITE_1. Vermogens_2. Inkomens

HOOFDSTUK VI: NOGMAALS DE ELITE_1. De politieke, sociale en economische elite_ 2. Familieverhoudingen en sociale mobiliteit

HOOFDSTUK VII: DE ELITE EN DE INSTELLINGEN EN VERENIGINGEN_1. De kerken_2. Het waterschap_3. De schutterij

HOOFDSTUK VIII: CULTUUR EN ONDERWIJS_1. Onderwijs_2. Boekenbezit_3. Schilderijen en schilders_4. Muziek_5. Levensstandaard en huisinrichting

SAMENVATTING

BIJLAGEN I t/m V

INDEX VAN GEOGRAFISCHE NAMEN

INDEX VAN PERSOONSNAMEN

CURRICULUM VITAE