Reflecties over twee eeuwen geschiedenis van Noord-Brabant, 1796-1996: Voordrachten gehouden bij de presentatie van de drie delen van de Brabantgeschiedschrijving

Uit de Inleiding:

In 1986 heeft prof. dr. B. H. Slicher van Bath in de bundel Bewogen en Bewegen gesteld, dat nu wel het moment is aangebroken om tot een overzichtsstudie betreffende de contemporaine geschiedenis van Noord-Brabant te komen. Deze handschoen is opgenomen door het provinciaal bestuur dat in 1988 een commissie instelde om de mogelijkheden van een dergelijke synthese te onderzoeken. Na een positief rapport van deze commissie hebben Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant op 27 november 1990 een Stichting in het leven geroepen met als doelstelling het zorgdragen voor de totstandkoming van een provinciale geschiedschrijving over de periode 1796-1996.

Op 6 maart 1996 is in het Provinciehuis te ‘s-Hertogenbosch het eerste deel van het project Brabantgeschiedschrijving gepresenteerd. De daarin behandelde stof betreft de periode 1796-1890. Op 23 oktober van genoemd jaar werd het tweede deel, dat zich richt op de jaren 1890-1945, ten doop gehouden in een van de gebouwen van de Katholieke Universiteit Brabant te Tilburg. Zowel de evenementen rondom de presentatie als de inhoud van de twee boekdelen hebben veel aandacht in de media gekregen. In het kader van een door het bestuur van de Stichting Geschiedschrijving Noord-Brabant nagestreefde spreiding van activiteiten door de provincie heen,heeft de doop van het derde en laatste deel, dat betrekking heeft op de periode 1945-1996, op 15 mei 1997 in de Stadsschouwburg ‘De Maagd’ te Bergen op Zoom plaats gevonden. Hiermee is de realisering van het project Brabantgeschiedschrijving, opgestart naar aanleiding van de viering van het tweehonderdjarig bestaan van de provincie in 1996, precies binnen het gestelde tijdschema afgerond.

Bij de drie genoemde presentaties zijn telkens drie lezingen gehouden over aspecten van in de boeken behandelde thematieken. Omdat de lezingen inhoudelijk meer naar de achtergrond van het project verwezen en derhalve niet parallel liepen met de gedrukte tekst in de delen, is mede op uitdrukkelijk verzoek van verscheidene aanwezigen besloten van de in totaal tien lezingen, met daaraan toegevoegd een inleiding, een bundel te maken en deze in gedrukte vorm te verspreiden. Deze optie is gerealiseerd via de huisdrukkerij van de provincie.

Inhoud:

Inleiding (prof. dr. H.F.J.M. van den Eerenbeemt)

Presentatie Deel I: – De worsteling om twee eeuwen Noord-Brabant in beeld te krijgen (prof. dr. H.F.J.M. van den Eerenbeemt) – De geschiedenis van Noord-Brabant in de context van de Nederlandse geschiedschrijving (prof. dr. B.H. Slicher van Bath) – Het jaar 1796: keerpunt in historisch perspectief (dr. A.F.J. van Kempen).

Presentatie Deel II: – Brabantse en Limburgse geschiedenis in vergelijking (prof. dr. J.C.G.M. Jansen) – De geboorte van de natuurbescherming in Noord-Brabant (dr. M. A. Caspers) – Noord-Brabant in het spanningsveld tussen moderniteit en traditie (prof. dr. H.F.J.M. van den Eerenbeemt).

Presentatie Deel III: – Contemporaine gescheiedenis: kroniek of analyse? (prof. dr. H.F.J.M. van den Eerenbeemt) – De ruimte in Brabant: groen en rood (mevr. dr. J.C. Dekker) – Brabantse identiteit: nog waar of niet meer waar?  (dr. J.L.G. van Oudheusden) – Beschouwing over afronding geschiedschrijving Noord-Brabant (mevr. drs. H.M.A. Magis-Habets, gedeputeerde van Cultuur).