Christelijke SYMBOLIEK en Iconografie

SISO 708.1; UDC 7.046; UGI 553

Oorspronkelijke titel: Symboliek en Iconografie der Christelijke Kunst (1948)

Uit het Woord vooraf:

Het in 1947 verschenen boekwerk ‘Symboliek en Iconografie der Christelijke Kunst’ is al geruime tijd uitverkocht en het feit dat dat een voortdurende navraag naar bleef bestaan, bewees wel, dat het aan een reële behoefte voldeed. Dit liet de uitgever dan ook tot het besluit komen over te gaan tot een nieuwe uitgave.

Uit de Inleiding:

De christelijke kunst heeft zich in al de fasen van haar bestaan veelvuldig bediend van symbolen, die in hun eigen tijd wellicht door vrijwel iedereen verstaan werden, maar waarvan de betekenis in latere perioden goeddeels verloren ging. Zodoende is het begrijpen van de geestelijke inhoud van de in de opeenvolgende tijden ontstane christelijke kunstwerken slechts dan mogelijk, wanneer wij die symboliek verstaan.

Als wij, als mensen van de moderne tijd, louter objectief staan tegenover de kunstwerken door vroegere generaties voortgebracht, komen wij slechts met het uitwendige ervan in contact en ontgaat ons de geestelijke inhoud, dus de ware betekenis en een belangrijk deel van de schoonheid van het kunstwerk. Daarbij doet zich echter het gevaar voor, dat wij zelf pogen er een geestelijke inhoud aan te geven, die uitsluitend het product is van onze eigen fantasie. Dat wij dan op de verkeerde weg zijn behoeft geen betoog.
Willen wij de waarheid benaderen, dan zullen wij de bronnen moeten raadplegen, waaraan de oude kunstenaars hun denkbeelden ontleenden, m.a.w. de geschriften waarin tijdgenoten van de betrokken kunstenaars hun opvattingen vastlegden. Slechts dit zal ons wegwijs maken op het ingewikkelde terrein van de symboliek en de daaraan zo nauw verwante iconografie.

Inhoud:

I       De Godheid

II      De Openbaring

III    De kerk en haar genademiddelen

IV     Maria, moeder des heren

V       De deugden en de zonden

VI     De Tijd

VII   Het kerkgebouw

VIII  De mens

IX     De zichtbare wereld

X       De heiligen en hun attributen

Lijst van veelvuldig aangehaalde werken

Noten

Index

Verantwoording van de afbeeldingen