Gestrand in Brabant: Market Garden – September 1944, Voortijdige zweefvliegtuiglandingen

Uit het Voorwoord:

In de Tweede Wereldoorlog werd voor het eerst gebruik gemaakt van een bijzonder soort strijdmiddel: het transportzweefvliegtuig of zoals ook bekend : de “glider”. De piloten die deze zweefvliegtuigen vlogen en zich daarvoor vrijwillig opgaven, waren even uniek als hun motorloze machines.

Deze brochure gaar over zweefvliegtuigen en Market Garden, maar met name ook over ontmoetingen en wederwaardigheden van een aantal Brabanders met die “glijers” en hun stoutmoedige inzittenden.

Uit de Inleiding:

Op veel plaatsen in Noord-Brabant wordt dit jaar het feit herdacht dat het 50 jaar geleden is dat de bezetting op hield te bestaan. De bevrijdingsactie van de geallieerden in Europa begonnen op 6 juni 1944 op de stranden van Normandië was in augustus/september van dat jaar in een stroomversnelling gekomen en bereikte ook Nederland. Overal trokken de verspreide Duitse legereenheden door Frankrijk en België in grote haast en wanorde terug. Dinsdag 5 september werd zelfs berucht en kreeg de naam Dolle Dinsdag. Iedereen dacht toen dat de bevrijding spoedig een feit zou zijn maar men vergiste zich. De naar Nederland oprukkende tropen van de geallieerden hielden na die datum enkele dagen halt bij de Nederlands-Belgische grens om wat op adem te komen. De aanvoerlijnen voor de bevoorrading waren te lang geworden. Die enkele dagen rust voor het front waren echter voldoende voor de vijand om zich te hergroeperen, een kunst waarin de Duitsers meester waren.

Market Garden

Bij de 50-jarige herdenking van de bevrijding wordt in deze publicatie nog eens stil gestaan bij de grote grond- en luchtoperatie Market Garden in onze provincie, die in feite toch het begin van onze bevrijding inluidde. Het wil meer zijn. Het wil ook een hommage zijn aan al die bevrijders van het eerste uur, de piloten en manschappen van al die duizenden transport- en zweefvliegtuigen, die samen met de hulp van de verzetsmensen en gewone burgers het onmogelijke mogelijk maakten. Bij dit alles willen wij ons concentreren op het luchtgebeuren (Market) en speciaal de gebeurtenissen rond noodlandingen en crashes van de zweefvliegtuigen (gliders). De operatie Market (het luchtgebeuren) verliep evenals de grondoperatie (Garden) allerminst vlekkeloos. Lang niet alle vliegtuigen en zweefvliegtuigen bereikten hun doel. De dagen 17, 18 en 19 september waren de dagen van de grote vluchten. Vanuit diverse vliegvelden in Engeland vertrokken dagelijks massaal de transportvliegtuigen met hun zwevers erachter.

Inhoud:

Voorwoord en Inleiding

• Remembering Market Garden (D. Griffiths)
• Zweven en zweefvliegtuigen
• Zweefvliegtuigen in de Tweede Wereldoorlog
• Die wonderlijke zondag van 17 september
• De aanvliegroutes-Market Garden van dag tot dag
• Gestrand in Brabant
• Waar rook is, is vuur (J.Thuring)
• Nog niet voorbij
• Blijvend gedenken
• Bibliografie/bronvermelding